Szanowni Państwo,
Uprzejmie informujemy, że z dniem 1 czerwca 2025 roku weszła w życie nowa ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (zwana dalej ustawą). Nowa ustawa zastępuje dotychczasowe przepisy i wprowadza szereg zmian dotyczących praw i obowiązków osób zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy. Celem niniejszego pisma jest przedstawienie Państwu kluczowych informacji, z którymi należy się zapoznać, aby uniknąć negatywnych konsekwencji, w tym utraty statusu osoby bezrobotnej.
Zgodnie z art. 65 nowej ustawy, starosta pozbawia statusu bezrobotnego, który:
- nie spełnia warunków, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy, oraz w stosunku do którego upłynął okres, o którym mowa w art. 63 ust. 1–3 ustawy (status bezrobotnego przysługuje przez okres 3 lat od dnia rejestracji, z wyjątkiem sytuacji, w których zgodnie z ustawą następuje utrata statusu bezrobotnego); pozbawienie statusu bezrobotnego następuje z dniem, w którym bezrobotny przestał spełniać warunki, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy, albo z dniem, w którym upłynął okres, o którym mowa w art. 63 ust. 1–3 ustawy;
- z własnej winy po skierowaniu przez PUP lub zawarciu umowy nie podjął albo przerwał realizację formy pomocy, chyba że powodem niepodjęcia albo przerwania realizacji było podjęcie zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje od następnego dnia po dniu skierowania lub zawarciu umowy, albo od dnia przerwania realizacji, na okres 90 dni;
- odmówił bez uzasadnionej przyczyny propozycji prac społecznie użytecznych; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje od dnia odmowy na okres 90 dni;
- otrzymał środki z Funduszu Pracy, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub inne środki publiczne na podjęcie działalności gospodarczej lub rolniczej lub na założenie lub przystąpienie do spółdzielni socjalnej; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje od następnego dnia po dniu otrzymania środków;
- otrzymał pożyczkę ze środków publicznych na podjęcie działalności gospodarczej lub rolniczej, z wyłączeniem pożyczki, o której mowa w art. 172 ust. 1 pkt 1 lit. A ustawy; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje od następnego dnia po dniu otrzymania pożyczki;
- rozpoczął realizację indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego, o którym mowa w art. 199 ust. 1, lub podpisał kontrakt socjalny, o którym mowa w art. 198 pkt 1 lit. b ustawy; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje na okres 90 dni od dnia rozpoczęcia realizacji indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego lub podpisania kontraktu socjalnego;
- pozostaje niezdolny do pracy wskutek choroby lub przebywania w zakładzie lecznictwa odwykowego przez nieprzerwany okres 180 dni, przy czym za okres nieprzerwany uważa się również okresy niezdolności do pracy wskutek choroby oraz przebywania w zakładzie lecznictwa odwykowego w sytuacji, gdy każda kolejna przerwa między okresami niezdolności do pracy wynosi mniej niż 30 dni kalendarzowych; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje z upływem ostatniego dnia wskazanego okresu 180 dniowego;
- nie przedstawił zaświadczenia o niezdolności do pracy wskutek choroby, o którym mowa w art. 239 ust. 2 ustawy; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje z pierwszym dniem niezdolności do pracy;
- złożył wniosek o pozbawienie statusu bezrobotnego; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje od dnia złożenia wniosku;
- nie zawiadomił PUP o zamierzonym pobycie za granicą, o którym mowa w art. 229 ustawy, lub pobyt ten przekroczył okres 30 dni; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje odpowiednio z dniem pierwszego dnia pobytu za granicą lub z upływem ostatniego dnia wskazanego okresu 30-dniowego na okres 90 dni;
- nie utrzymuje kontaktu z PUP co najmniej raz na 90 dni w celu potwierdzenia zainteresowania pomocą określoną w ustawie; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje po upływie 90 dni od dnia ostatniego kontaktu z PUP na okres 90 dni;
- odmówił udziału w przygotowaniu indywidualnego planu działania, zwanego dalej „IPD”, lub z własnej winy przerwał jego realizację; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje od dnia odmowy albo od dnia przerwania jego realizacji, na okres 90 dni.
Inne istotne zmiany, których należy przestrzegać:
Obowiązek informowania o zmianach: Osoba bezrobotna jest zobowiązana do zawiadomienia Powiatowego Urzędu Pracy (PUP), w którym jest zarejestrowana, o wszelkich zmianach w danych przekazanych w trakcie rejestracji oraz w złożonych oświadczeniach. Należy to uczynić w terminie 7 dni od dnia wystąpienia tych zmian. Zawiadomienia można dokonać osobiście w PUP lub za pośrednictwem formularza elektronicznego udostępnionego w systemie teleinformatycznym na portalu praca.gov.pl.
Właściwość urzędu: Rejestracja i obsługa osoby bezrobotnej odbywa się w Powiatowym Urzędzie Pracy właściwym ze względu na Państwa miejsce zamieszkania. W przypadku gdy bezrobotny zamierza zmienić miejsce zamieszkania, czego skutkiem jest zmiana właściwości PUP, zawiadamia o tym PUP, w którym jest zarejestrowany w terminie 7 dni i w sposób o którym mowa wyżej, i wskazuje PUP właściwy ze względu na planowane miejsce zamieszkania. Dotychczasowy urząd przekaże Państwa dokumentację do nowej placówki.
Indywidualne Konta w systemie teleinformatycznym: Nowa ustawa kładzie duży nacisk na cyfryzację. Klienci mogą zakładać indywidualne konta w systemie teleinformatycznym (na portalu praca.gov.pl). Konta już założone na portalu praca.gov.pl, to jest przed 1 czerwca 2025 roku, stają się indywidualnymi kontami w myśl nowej ustawy. W przypadku posiadania indywidualnego konta, decyzje, postanowienia, zawiadomienia, wezwania, informacje, umowy oraz inne pisma, dotyczące w szczególności statusu bezrobotnego, zasiłku, stypendium, dodatku aktywizacyjnego, form pomocy albo agencji zatrudnienia są doręczane w postaci elektronicznej na indywidualne konto.
Wypłata świadczeń na rachunek płatniczy: Wszelkie świadczenia (zasiłki, stypendia, dodatki aktywizacyjne), do których prawo nabyli Państwo po 1 czerwca 2025 roku, będą wypłacane na wskazany przez Państwa rachunek płatniczy (obejmujący konto bankowe). W związku z tym, kluczowe jest posiadanie i podanie w urzędzie numeru swojego rachunku. Zachęcamy do szczegółowego zapoznania się z nowymi regulacjami oraz do stałego kontaktu z wyznaczonym doradcą do spraw zatrudnienia w Powiatowym Urzędzie Pracy w Gorlicach, który udzieli wyczerpujących informacji i odpowie na wszelkie pytania dotyczące ustawy.